Thargowyszka. Yilla habens parochialem ecclesiam ligneam in se, Sancto Thomae Cantuariensi dicatam, cuius haeres Ni-colaus de domo Tharnava. In qua sunt lanei cemthonales, de quibus solvitur et conducitur decima manipularis et canapalis ecclesiae in Thargowyska.
Zakrzew. Yilla sub parocbia de Thargowyska sita, cuius ha-eredes Targowyczsczy praefati. In qua sunt lanei cmenthona-les, de quibus solvitur et conducitur decima pro ecclesia in Thargowyska, cuius valor ad sex maecas.
Tharnowka. Yilla sub parochia de Thargowyszka sita, cuius haeredes plurimi… In qua lanei cmetconales, de quibus decima manipularis et canapalis soKdtur pro ecclesia in Thargowyszka, cuius valor ad decem marcas…
Wyszokye. Yilla sub parochia de… sita. In qua sunt lanei cmethonales, de quibus solvitur et conducitur decima manipularis et canapalis ecclesiae in Thargowyszka, cuius valor ad unam marcam aestimatur.
Joannes Dlugoszo Senioris canonici cracoviemis liber benefi-ciorum dioecesis cracoviensis nunc primum e codice autographo editus, tomus II Ecclcsiac parochiales, Cracoviae ex typographia kirchmajcriana MDCCCLXIV. s. 502-503.
Thargowyszka. Wieś mająca parafialny kościół drewniany w sobie (na swym terenie), pod wezwaniem św. Tomasza kantauryjskiego, której dziedzicem jest Mikołaj z Tarnawy. W tej wsi są łany kmiece, z których płaci się i ściana dziesięciny snopkowe i wyrywane kościołowi w Targowiskach.
Zakrzew, wieś położona w parafii Targowiska, której dziedzicami są wymienieni (wspomnień)) dziedzice Targowicy. W tej wsi są łany kmiece, z których płaci się i ściąga (płacą i ściągają) dziesięciny kościołowi w Targowiskach, których wartość jest do sześciu grzywien.
Tarnowka, wieś położona w parafii Targowiska, w której są liczni dziedzice… Są w niej łany kmiece, z których płaci się i ściąga dziesięciny snopkowe i wyrywane w różny sposób, albowiem czwartą część płaci się kościołowi w Targowiskach, której wartość wynosi dziesięć grzywien.
Wyszkokye, wieś w parafii…. położona. Są w niej łany kmiece, z którym płaci się i ściąga dziesięciny snopkowe i wyrywane kościołowi .w Targowiskach, których wartość ocenia się na jedną grzywnę.
Źródło: Jan Długosz, „Księga benefictów diecezji krakowskiej”, tom II, Wydano z kodeksu pierwotnego. Kościoły parafialne, Kraków Drukarnia Kirchmajera 1864, s. 502-503.
I wojna światowa dotarła i w ten zakątek.
W roku 1914 na terenie wsi Tarnawki, Zakrzew i Kolonia Targowisko rozegrała się jedna z wielkich bitew wojsk rosyjskich z austro-węgierskimi i niemieckimi. Była to część wielkiej ofensywy galicyjskiej. Smutnym śladem tamtych walk są cmentarze wojskowe na polach Tarnawki i Zakrzewa.
Bitwy pod Giełczwią stoczona w dniach od 6 do 9 września 1914 roku przez wojska rosyjskie z wojskami austriackimi i niemieckimi była częścią wielkiej ofensywy galicyjskiej. Ze strony rosyjskiej walki prowadziła IV Armia Rosyjska pod dowództwem gen. Ewerta. W skład IV armii wchodziły: Korpus Grenadierów, Korpus Gwardii, III Korpus Kaukaski, Dywizja Piechoty. Ze strony Austriackiej walczyły V Korpus gen. Puhallo Von Brlog (ze składu I armii austro-węgierskiej gen. V. Dankla), 37 Dywizja Piechoty gen. Webera, 36 Brygada Landsturmu (z V korpusu austriackiego) i świeżo przybyła 4 Dywizja Piechoty gen. Webera (z niemieckiego Korpusu Yoyrsha). Łącznie siły rosyjskie wynosiły 150 000 ludzi, austriackie 90 000 i niemieckie 25 000.
Dnia 6.09.1914 r. armia rosyjska zajęła linię Pawłów-Bychawa-Giełczew. 7.09.1914 r. wojska rosyjskie rozpoczęły atak na odcinku Romanów-Tarnawka. Wojska austriacko-niemieckie odrzuciły część korpusu grenadierów i 82 dywizję piechoty, biorąc około tysiąca jeńców. (5 września armia rosyjską podjęła natarcie na odcinku Pawłów-Dąbrówka). Oddziały gwardii i III korpusu kaukaskiego zajęły Wysokie i Dragany, a 2 pułki piechoty gwardii zajęły wzgórze w rejonie Tarnawki, odrzucając IV dywizję piechoty niemieckiej i zdobywając 30 dział. 9 września doszło do przeciwnatarcia niemieckiego siłami IV i III dywizji piechoty, które odbiły wzgórze, ale załamała się obrona na odcinku V korpusu austriackiego. W tej sytuacji korpus Yoyshra wycofał się. Rosjanie w ataku na bagnety zmusili Austriaków do wycofania się, biorąc ponad 5 tys. jeńców.
Walki te zadecydowały o odwrocie armii austriackiej za San. Zabitych po stronie rosyjskiej było około 30 tys., po stronie austriackiej – ok. 25 tys. Pola w Giełczwi i Tarnawce były tak gęsto usiane trupami, jak snopy w najurodzajniejsze lata. Zabici czasowo byli pochowani w miejscach, gdzie zginęli, a po upływie 2 tygodni oddział wojsk rosyjskich zmusił chłopów z Giełczwi, Tarnawki i okolic do wydobycia zabitych i złożenia ich we wspólnej mogile żołnierzy rosyjskich na polach Giełczwi II, gdzie usypano kopiec, a Austriaków i Niemców na polach Tarnawki, ale bez pamiątkowego kopca. W 1915 roku, kiedy te tereny zajęli Austriacy, groby austriacko-niemieckie zostały uporządkowane, cmentarz ogrodzony i okopany rowem, a także postawiono pamiątkowe tablice. W ostatnich latach staraniem władz gminnych cmentarz został ponownie uporządkowany.
Kolejna wielka wojna światowa wniosła do Zakrzewa swoje zniszczenie i śmierć. W pierwszych dniach września 1939 r. w obronie ojczyzny swoje życie oddali na polu walki: Władysław Gieraś, Władysław Grudzień, Michał Kowalczyk, Jan Mączka i wielu innych. W październiku, po kapitulacji stolicy oraz rozbiciu Armii Polesie i Lublin pod Kockiem, przez wieś Zakrzew przemaszerował płk Adam Koc wraz z resztkami Wojska Polskiego; odeszli w kierunku Batorza. W latach okupacji hitlerowskiej wielu mieszkańców wsi zginęło w obozach śmierci; wśród nich były kierownik szkoły Zygmunt Ziomek i ks. proboszcz z Targowiska Jan Bogłowski (w Dachau 22 marca 1942 r). Po wojnie „utrwalanie władzy ludowej” na ziemi zakrzewskiej szło opornie, zginęło wielu „działaczy”, a 23 marca 1946 r. oddział „Zapory” (Hieronima Dekutowskiego – były cichociemny, zasłużony dowódca grup partyzanckich Armii Krajowej) w liczbie 30 osób, uzbrojony w karabiny i broń automatyczną, zdemolował posterunek milicji, pocztę i Urząd Gminny, biorąc na drogę produkty spożywcze ze spółdzielni. Oddział zabrał ze sobą dwóch PPR-owców: Grudnia Józefa z Zakrzewa i Wojtosa Stanisława z Biskupia. Akcja była wymierzona przeciwko aktywnym „budowniczym” tych struktur, które współpracowały z sowieckim okupantem.
Po zniszczeniach przyszła odbudowa. W latach 1952-1953 Zakrzew został zelektryfikowany, a w lipcu 1953 r. przyjechał pierwszy autobus PKS. Od 1947 r. rozpoczyna swoją działalność Gminna Spółdzielnia w Zakrzewie, początkowo z siedzibą w Tarnawce. Wybudowano też nowy budynek gminy, rozbudowano bazę Gminnej Spółdzielni, szkołę, Dom Strażaka, uruchomiono Ośrodek Zdrowia i Bank Spółdzielczy.
